Türkiye-Yunanistan gerginliği büyüyor: İki ülke Ege’de savaşa girer mi? Haritayla analiz ettiler…

Türkiye ile Yunanistan arasında gerginlik son dönemde karşılıklı açıklamalarla tırmanırken, Al Jazeera Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan bir rapor iki ülkenin çatışma ihtimalini ve olası krize neden olacak durumları analiz etti.

Al Jazeera Araştırma Merkezi’nden Türkiye konularında uzmanlaşmış araştırmacı Saeed al-Hajj’ın çalışmasında, Türkiye ile Yunanistan arasındaki gerilimin savaşa dönüşme olasılığı incelendi.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Bir gece ansızın gelebiliriz’ sözünün hatırlatıldığı yazıda, ABD’nin Dedeağaç’a üs açmasının da gerginliği tırmandırdığı hatırlatıldı. Türk cumhurbaşkanının Ege’deki Yunan adalarını “işgal edilmiş” olarak nitelendirmesi yine gündeme getirilirken, bu açıklamanın ‘1947 Paris Barış Anlaşması’na göre İtalya’dan doğrudan Yunanistan’a devredilen adaları tanımadıkları anlamına geldiği’ öne sürüldü.

ÇATIŞMA İHTİMALİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER

Yine de olası bir çatışma durumunda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Yunanlara oranla daha ileride olduğu vurgulandı.

Analizde, iki ülkenin de genel seçimlere hazırlanmasının sert söylemleri artırdığı ifade edilirken, seçim dönemine kadar bu tonun kullanabileceği öne sürüldü. Aynı zamanda gaz sahalarının keşfinin iki ülke arasında gerilimi artıran bir faktör olduğu hatta durumu çatışma düzeyine kadar getirebileceği belirtildi.

Yayımlanan haritada da Ege Bölgesi olası çatışmaların merkezi ve Bermuda Şeytan üçgeni gibi gösterildi.

Al Jazeera tarafından hazırlanan analizde, iki ülkenin doğrudan karşı karşıya gelmesine engel olan durumlar da masaya yatırıldı. Saeed al-Hajj tarafından hazırlanan analizde “Bu faktörlerin başında Rusya-Ukrayna savaşı gelmektedir. NATO’nun isteyebileceği son şey, Ukrayna’da Rusya ile anlaşmaya odaklanmaya çalışırken iki üyesi arasında bir savaştır.” ifadeleri yer aldı.

ABD’NİN İLİŞKİLERDEKİ ROLÜ

Türkiye ile Yunanistan ilişkilerine odaklanan analizde, NATO ve ABD’nin iki ülke arasında arabuluculuk yapması ve aralarındaki gerilimi düşürmesini beklendiği de aktarıldı.

Türkiye ile Yunanistan arasında gerilimin tırmanması hatta olası bir çatışma durumunun Türkiye ile ABD ilişkilerini etkileyeceği hatta Türkiye’nin bir daha F-16 alamayacağı anlamına geldiği öne sürüldü. “Ayrıca, Yunan topraklarında, Türkiye sınırına yakın yerlerde ve özellikle Girit adasında Amerikan askeri varlığı, iki ülke arasında bir askeri çatışma için caydırıcı olabilir.” ifadeleri kullanıldı.

EKONOMİK DURUM 

Ayrıca iki ülkenin özellikle de Türkiye’nin içerisinde bulunduğu ekonomik koşulların ele alındığı analizde, iki ülke arasında çıkabilecek savaşın, insani, ekonomik, askeri ve stratejik düzeyde beklenen maliyetine dikkat çekildi. Sıkıntılı dönemden geçen iki ülkenin ekonomisi için de bu durumun zorluğuna vurgu yapıldı.

Sonuç olarak, iki ülkenin de NATO’da yer almasının, bölgesel ve ulusal faktörlerin, savaşın maliyetinin, üçüncü tarafların müdahalesi gibi olasılıkların iki ülke arasında çatışma riskini ortadan kaldırdı

Özetle, iki ülkeyi çatışmaya itebilecek bir takım yerel, bölgesel ve uluslararası faktörlerin varlığına rağmen, bu seçeneğin maliyeti (özellikle zamanla derinleşiyor ve genişliyorsa), iki ülkenin NATO’ya katılımı, üçüncü tarafların müdahalesi korkusu ve diğer faktörler, iki ülke arasında askeri bir çatışma ihtimalini ortadan kaldırıyor.