Sosyal Medya’ da Kadın Olmak : “Mesaj İstekleri”

Çalışmalarında toplumsal cinsiyet, kimlik ve toplumsal, politik, sosyo-kültürel koşullar içerisinde kadın gibi konuları irdeleyen sanatçı Yeşim Uzunöz‘ün, “Mesaj İstekleri” çalışması, Facebook üzerinden kadınlara gönderilmiş mesajların derlemesinden oluşuyor. Uzunöz, birbirinden farklı kişilerden, birbirinden farklı kadınlara gönderilmiş olan bu mesajları gruplayarak diyaloglar oluşturdu. Bu diyaloglar kitaplarda, yer alan metinlere sadık kalınarak (yazım hataları, kısaltmalar düzeltilmeden) yerleştirildi.

Tanımadığınız kişilerden gelen bu mesajlar, bir yandan tacizin farklı boyutunu yansıtırken, bir yandan da farklı yaş, eğitim ve statüdeki insanların belli profil özelliklerini de sunuyor. Bu proje sosyal medyada kadına taciz konusunu ele alırken, öte yandan da farklı kimliklerin kullandığı ‘dil’ ile toplum yapısının yansımalarını da inceliyor.

Sanatçı, bu çalışmanın fikir sürecini şöyle özetledi: “Kendi Facebook hesabıma tanımadığım kişilerden gelen birkaç mesajla bu proje fikri doğdu. “Bana bu tür mesajlar geliyorsa, diğer kadınlara da mutlaka geliyordur” düşüncesinin ilhamıyla, çeşitli yaş gruplarından ve sosyal statülerden kadınlara ulaşarak, onların paylaştıkları bilgiler ışığında bu çalışmaya başladım. Bu değerli kadınların paylaştığı verilerle sağladığı yardımlar, gizli kalan sanal tacizin boyutlarının gözler önüne serilmesinde önemli bir kaynak sağladı. Değerlendirilen veriler eğitim durumu, yaş, sosyal statü, mali durumun farklılıkları önemli olmaksızın, kadınların birçok taciz mesajına maruz kaldığını gösterdi. Çalışma kadınlardan gelen verilerin, bir başka deyişle toplanan mesajların (gönderici ve alıcı isimleri gizli tutulmak kaydıyla sadece içerikleri alınarak) sarı, pembe ve kırmızı olmak üzere üç kitapta toplanmasıyla oluşturuldu. Sosyal medyada bu mesajlar yoluyla kadına fütursuzca tacizde bulunan farklı kişilerin kullandığı dil, toplumun bilinçaltı ve denetimsiz ortamlarda gösterebildiği tavrı, dolayısıyla zihniyetini ortaya koymaya çalıştım.”

Sanatçının oluşturduğu üç kitap şöyle:

Sarı kitap: Lakayıt bir dille ya da özür dileyerek kendini ifade eden, karşısındaki kadını tanıyormuş gibi davranan kişilerden gelen mesajlardan oluşur.

Pembe kitap: Tanışma amacı güden, duygusal, nazik ve özellikle kalp, çiçek simgeleri kullanan kişilerden gelen mesajlardan oluşur.

Kırmızı kitap: Seksist ve küfürlü bir dil kullanan ve cinsellik üzerinden iletişimi seçen kişilerden gelen mesajlardan oluşur.